Ondanks dat onze tan alweer is weggevaagd en het normale studieleven weer is opgepakt, gaan onze gedachten nog vaak terug naar de bijzondere tijd in El Progreso. Het dagelijks leven daar, ondanks dat het misschien iets te veel back to basics was, was heerlijk. De hele dag door ben je bezig met dorpelingen te praten en samen te werken en ondertussen moet je niet vergeten te koken, af te wassen, kleren te wassen en te studeren. Dit klinkt misschien als een rustig programma, maar om al deze “alledaagse” taken uit te voeren, heb je veel tijd, geduld en energie nodig omdat alles zonder machines gaat en niet alles bij de hand is. Daarnaast zijn de moderne gemakken zoals elektriciteit en internet niet altijd (bijna nooit) voorhanden. Maar voor de mensen in El Progreso is dit natuurlijk dagelijkse kost.
Nu ze de watertanks hebben, zullen de dagelijkse lasten hopelijk wat minder zwaar worden. Met de watertank kan een droogte van 26 dagen overkomen worden, wat voldoende is in dit dorp volgens de inwoners. Daarnaast zijn ze nu niet meer geheel afhankelijk van het rivierwater, die tijdens hevige regenval of langer durende droogte van slechte kwaliteit is.
Wij hopen dat ons project voor een soort multiplier effect zorgt; doordat nu (bijna) alle huishoudens in El Progreso voorzien zijn van een watersysteem aan huis komen ze in aanmerking voor een sanitatieprogramma van de overheid. Daarbij hebben onze contacten bij de Technische Universiteit van Panama banden met een netwerk waarbij deze inheemse dorpelingen baat kunnen hebben, zoals het verzorgen van financiering of andere projecten, wat beloofd is ingezet te gaan worden.
Tijdens het project hebben we vaak reflectiemomenten gehad, eerst deden wij deze elke dag terwijl we aan het zwemmen waren in de rivier na een lange dag hard werken, en later werd het een wekelijks puntje. Wat duidelijk werd uit al deze momenten waarbij iedereen een ‘pearl’ en een ‘turd’ noemde van de dag of week, is dat we over het algemeen heel tevreden waren met het project. De veel genoemde ‘pearl’ was de interactie met de mensen uit het dorp, of het nou samen jagen was op vis, met de kinderen spelen in de rivier, of op de koffie gaan bij opa en oma. De ‘turd’ had vaak te maken met logistiek of miscommunicatie en was een goed leermoment voor de tijd erna. Al met al kunnen we terugkijken naar een tijd dat niet alleen wij een bijdrage geleverd hebben in het veranderen van het dagelijks leven in El Progreso, maar ook andersom: wij ook hebben van de mensen daar veel teruggekregen, een onvergetelijke tijd.
